Το βαλσαμέλαιο παράγεται από το βάλσαμο (επιστ. Υπερικόν το διάτρητον, Hypericum perforatum) που είναι φυτό του γένους Υπερικόν. Ήταν γνωστό στην Αρχαία Ελλάδα ως υπερικό, ενώ στη νεότερη Ελλάδα είναι γνωστό ως βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο, ενώ στην ξένη (αγγλική) βιβλιογραφία αναφέρεται ως St. John’s wort.
Περιέχει υπερικίνη και ψευδο-υπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και αιθέρια έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό).
Εφαρμογές
Το γνωστό σπαθόλαδο έχει κόκκινο χρώμα και ενεργεί αποτελεσματικά μέσα σε 3 μέρες, ως ένα θαυματουργό επουλωτικό φάρμακο, εξαιρετικό για τα εγκαύματα, καθώς και ως αντιφλεγμονώδες.
Γενικά, το έλαιο Hyperici χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των πληγών, των εγκαυμάτων και των ελκών , των εξωτερικών άλλα και του στομαχιού ( με εσωτερική χρήση), ενώ το έγχυμα του φυτού χρησιμοποιείται εναντίον διαφόρων παθήσεων των πνευμόνων, καθώς και των αγωγών του ουροποιητικού συστήματος. Επιδρά ανακουφιστικά ή και θεραπευτικά ακόμα, στους μώλωπες, ζεματίσματα, τσιμπήματα, εγκαύματα, εκδορές. Το αφέψημα του φυτού είναι κατά της δυσεντερίας, της κιτρινάδας, των παθήσεων του συκωτιού και ακόμα κατά των ελκών. Το βαλσαμόχορτο χρησιμοποιούνταν συστηματικά για την αντιμετώπιση της γενικότερης πνευματικής εξάντλησης και καταπόνησης. Πλήθος μελετών έχουν υποστηρίξει την αποτελεσματικότητα του σπαθόχορτου, ως τη θεραπεία για την κατάθλιψη, ωστόσο τα αποτελέσματα παραμένουν εμπειρικά καθώς ο μηχανισμός δράσης δεν έχει αποσαφηνιστεί. Οι ποικίλες ευεργετικές δράσεις του βαλσαμέλαιου δεν συναντώνται μόνο στον τομέα της υγείας.
Οι χρωστικές του βάλσαμου (κόκκινη και κίτρινη) χρησημιοποιούνται στην Ευρώπη για τη βαφή μάλλινων και μεταξωτών κλωστών.
Παρασκευή Σπαθόλαδου
Βάζουμε μέσα σε ένα γυάλινο βάζο μόνο τα λουλούδια από το σπαθόχορτο και έπειτα γεμίζουμε με ελαιόλαδο το βάζο μας μέχρι να καλύψει τα λουλούδια. Κλείνουμε το βάζο με ένα καπάκι και το τοποθετούμε στον ήλιο για περίπου 30 ημέρες. Μία φορά την ημέρα αναμειγνύουμε το βαλσαμέλαιο. Το ελαιόλαδο στο βάζο μας θα αρχίσει να αλλάζει χρώμα μέσα στις πρώτες ώρες και να μετατρέπεται σε κόκκινο. Όταν περάσουν οι μέρες σουρώνουμε το περιεχόμενο του βάζου ώστε να απομακρύνουμε τα λουλούδια. Το βαλσαμέλαιο είναι έτοιμο για χρήση.
